Copernicus

 Emocje czasem traktowane są tylko jako zbędny dodatek do procesów poznawczych, albo coś „mącącego” umysł. O tym jak duży wpływ mają one na nasze zachowanie wiedzieli już myśliciele starożytni. Trzeba było jednak wieków by potraktowane zostały one jako część ewolucyjnego dziedzictwa człowieka, które umożliwia mu przetrwanie i radzenie sobie w świecie, także społecznym...

 Podczas wykładu prof. Dominika Dudek opowie o tym, jak w toku dziejów zmieniało się podejście do chorób psychicznych i osób, które na nie cierpią...

 Julius Wagner-Jauregg, Egas Moniz i Eric Kandel to trzej laureaci nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny którzy w ścisły sposób związani są z psychiatrią. Na trudny rozwój psychiatrii jako nauki wskazuje tematyka badań za które naukowcom tym przyznana została ta prestiżowa nagroda. Jauregg zajmował się indukowaniem gorączki jako remedium na różne choroby w tym choroby psychiczne oraz choroby układu nerwowego (rok 1927)...

Friedricha Augusta von Hayeka nie trzeba przedstawiać. Wybitny austriacki ekonomista w roku W 1974 otrzymał Nagrodę Banku Szwecji im. Alfreda Nobla. Mało kto jednak wie, że sam był przeciwnikiem takiej nagrody, obawiając się, że Nobel z dziedziny ekonomii mógłby być tendencyjnie przyznawany prekursorom "mód" intelektualnych - a ekonomia to zdecydowanie poważna sprawa...

 Tegoroczna nagroda Ig Nobla w zakresie medycyny została przyznana zespołowi naukowców pod przewodnictwem Hajime Kimata za badania, w których wykazano, iż namiętne całowanie się skutecznie obniża poziom przeciwciał IgE we krwi. Tym samym radośnie przyjęto interpretację, że pocałunki są rzeczywistym lekarstwem na alergie – patologiczne i do dziś zagadkowe, nieadekwatne reakcje immunologiczne.
 

 Laureat nagrody Nobla z medycyny i fizjologii (z 1973 r.) Konrad Lorenz był wybitnym austriackim badaczem mechanizmów zachowania się zwierząt i faktycznym twórcą nowoczesnej etologii.  Najbardziej znany z eksperymentów z gęsiami gęgawami, na podstawie których odkrył zjawisko wdrukowania (sprawiając, że nowo wyklute gęsi uważały go za swoją matkę), przez całe życie badał zachowania, zwłaszcza terytorialne i godowe, najróżniejszych gatunków, przede wszystkim ryb koralowych i ptaków...

Neutrina to jedne z najbardziej zagadkowych cząstek elementarnych. Przez ponad 30 lat uznawano, że - podobnie jak fotony - nie mają one masy. Jednak w eksperymentach systematycznie neutrin "brakowało" - mierzono ich mniej niż przewidywała teoria. Aby wyjaśnić tę zagadkę trzeba założyć, że neutrina oscylują zmieniając swoje własności, co wymaga ich niezerowej masy. I to było odkrycie na miarę nagrody Nobla. 

W kolejnym wykładzie z cyklu "Granice Nauki: Noble i IgNoble" dr Zdzisław Pogoda opowie o najcenniejszej nagrodzie przyznawanej matematykom - Medalu Fieldsa, nazywanym "matematycznym Noblem". Wykład dr. Pogody, wybitnego popularyzatora matematyki, autora wielu książek, m.in. "Królowa bez Nobla", odbył się w szczególny dzień: 10 grudnia, czyli rocznicę ustanowienia Nagrody Nobla i dzień śmierci jej fundatora. 

IgNoble miały być początkowo humorystyczną odpowiedzią na powagę Nagród Nobla, swego rodzaju anty-Noblami, przyznawanymi za najmniej znaczące odkrycia mijającego roku. Z roku na rok okazują się być one jednak coraz donioślejszą okazją, dostarczającą emocji intelektualnych nie mniejszych niż ich nobliwy pierwowzór. Ukoronowaniem tego procesu było przyznanie w 2010 roku Nagrody Nobla z fizyki Sir Andre Geimowi, który dziesięć lat wcześniej otrzymał... IgNobla. Celem wykładu dr...

 Eerland i współpracownicy w 2011 opublikowali wyniki eksperymentu, którego uczestnicy mieli za zadanie szacować różnego rodzaju wielkości (np. wysokość wieży Eiffla). Podczas tego zadania uczestnicy mieli pochylać swoje ciało w lewą bądź w prawą stronę. Podawane przez nich oszacowania były systematycznie większe, gdy pochylali się w prawo niż wtedy, gdy pochylali się w lewo. To uhonorowane IG Noblem badanie to tylko jeden z wielu pomysłowych eksperymentów w zakresie tzw...